«Στα πλαίσια της καθημερινής ενημερωτικής εκπομπής «Στιγμιότυπα» του ραδιοφωνικού σταθμού ΣΚΑΪ 100.3, στις 11 Ιουνίου του 2021 ο γιατρός και Γενικός Διευθυντής της INTERSOS Hellas, Απόστολος Βεΐζης μίλησε με τον δημοσιογράφο Βασίλη Κουφόπουλο εστιάζοντας στις συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα υποδοχής των προσφύγων και τις συνακόλουθες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία τους ειδικά εν μέσω πανδημίας.
Ο Βεΐζης τοποθετήθηκε πάνω στο όλο ζήτημα λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Η πανδημία, για τους ανθρώπους που ζούσαν ή ζουν στους χώρους φιλοξενίας είτε στα νησιά είτε στην ενδοχώρα, ξεκίνησε 17 Μαρτίου του 2020. Mιλάμε για 6 καταυλισμούς στα νησιά και επιπλέον στον Έβρο, συν τρεις άλλες δομές που είναι στην ενδοχώρα, έκλεισαν για αυτούς τους ανθρώπους και δεν ανοίξανε ποτέ.
Πάντα υπήρχε η λογική ότι το κάνουμε αυτό για να προστατέψουμε τον τοπικό πληθυσμό και τους πρόσφυγες από τον κορωνοϊό. Φανταστείτε όμως, τον εαυτό σας όταν σας λέει κανείς ότι πρέπει να μείνετε σπίτι και το σπίτι το δικό σου είναι μία σκηνή, μικρότερη από 3 τετραγωνικά και μέσα είναι οκτώ άνθρωποι. Όταν κάποιος σας λέει να πλένετε τα χέρια και δεν έχετε μία βρύση, και παράλληλα σε έναν χώρο που είναι για 3.000, όπως για παράδειγμα η Μόρια όπου τελικά ζούσαν 25.000 άνθρωποι, και σήμερα σε πολλά απ’ τα κέντρα φιλοξενίας στα νησιά παραμένουν παραπάνω άνθρωποι απ’ ό,τι χωράνε στην πραγματικότητα.
Οπότε καταλαβαίνετε ότι είναι ένα ζήτημα στο οποίο διαχρονικά όλον αυτόν τον καιρό δεν έγινε και δεν γίνεται σωστή διαχείριση, και νομίζω ότι αυτή τη στιγμή η «επένδυση» που κάνει η ελληνική κυβέρνηση και η Ε.Ε. είναι προς μία λάθος κατεύθυνση. Και ο λόγος που επηρεάζει όλη αυτή η κατάσταση και τις ζωές των κατοίκων στο νησί όπως και τις ζωές των ίδιων των ανθρώπων που ζουν σε αυτούς τους καταυλισμούς σχετίζεται άμεσα με τη διαδικασία που ακολούθησε και η Ε.Ε. και η ελληνική κυβέρνηση που άφησε αυτούς τους ανθρώπους να το διαχειριστούν μόνοι τους, είτε μιλάμε για τους ντόπιους είτε για τους πρόσφυγες.
Άρα, στην ουσία έφερε την ευθύνη προς κάποιους που δεν έχουν την ευθύνη την συγκεκριμένη. Συν τοις άλλοις, επέφερε τη συστηματική ποινικοποίηση της αλληλεγγύης δηλαδή εκεί όπου υπάρχει αλληλεγγύη είτε από μεμονωμένα πρόσωπα είτε από πολίτες είτε από οργανωμένες δράσεις οργανώσεων, ρίχνοντας την ευθύνη και την μπάλα αλλού, όχι στην πραγματική ουσία, στην ευθύνη που έχει η κυβέρνηση η οποία ακολουθεί αυτή τη στιγμή την πολιτική της Ε.Ε. που έχει μετατρέψει τα νησιά σε φυλακές.
Στήνει καινούριες φυλακές, όπως γνωρίζετε είναι 300 εκατομμύρια ευρώ τα οποία θα «επενδυθούν» σε νησιά και για να μπορούν να φτιαχτούν ξανά φυλακές οι οποίες έχουν αποδείξει συστηματικά τις επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία.
Η ονομασία κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης ή φιλοξενίας πρακτικά δεν υφίσταται. Αυτά είναι πραγματικές φυλακές. Καταρχάς, εδώ και πέντε χρόνια η εφαρμογή μίας τέτοιας πολιτικής έχει αποτύχει. Άρα, αυτό που θα μπορούσε να γίνει από τη πρώτη στιγμή είναι η ένταξη αυτών των ανθρώπων στην ευρωπαϊκή κοινωνία περιλαμβάνοντας την ελληνική αλλά και των υπόλοιπων χωρών, μία διαδικασία που ξεκινάει από την ώρα που φτάνει κάποιος και καταγράφεται η ευαλωτότητά του, απ’ την ώρα που καταγράφεται το ζήτημα του ασύλου, από την ώρα που πρέπει αυτοί οι άνθρωποι να μην μείνουν σε αυτά τα γκέτο, σε αυτούς τους καταυλισμούς.
Καταυλισμοί οι οποίοι στην ενδοχώρα φτιάχτηκαν ως έκτακτη λύση με το κλείσιμο της διαδρομής στη Βόρεια Μακεδονία, και οι δομές που φτιάχτηκαν στα νησιά με τη λογική να επιστρέφουν ανθρώπους στην Τουρκία.
Για εμάς, η υγεία είναι ένα σύνολο όπως ορίζεται από τον ΠΟΥ απ’ το 1948, είναι σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία. Η υγεία πια για αυτούς τους ανθρώπους δεν υπάρχει, γιατί υπάρχουν επιπτώσεις στη σωματική τους υγεία όταν αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν κατάλυμα, δεν έχουν πρόσβαση σε θέρμανση, σε κατάλληλη δομή, σε συνθήκες υγιεινής. Επομένως, τα προβλήματα σωματικής υγείας που σχετίζονται είτε με λοιμώξεις του αναπνευστικού είτε με δερματολογικά είτε με διάρροιες είναι καθαρά θέμα που αφορά στις συνθήκες διαβίωσης.
Όσον αφορά στο κομμάτι της ψυχικής υγείας υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ζητήματα και προβλήματα από τις χώρες προέλευσης, που τα έχουν βιώσει δηλαδή κατά τη διάρκεια της διαδρομής, του ταξιδιού και έρχονται επιπλέον πάνω σε αυτό τα ζητήματα του εγκλωβισμού τους σε ακατάλληλες συνθήκες. Όταν καθημερινά πρέπει να βιώνεις συνωστισμό, βία συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής βίας, κατά βάση αυτό που βλέπουμε καθημερινά είναι συμπτώματα κατάθλιψης, μετατραυματικού στρες κ.ά. κάτι που ξεκινούσε στην αρχή στους ενήλικες και αυτό μεταφέρθηκε μετά και στα παιδιά λόγω του ότι αυτή τη στιγμή τα παιδιά είναι πάνω από 30% του πληθυσμού και 7 στους 10 είναι κάτω των 12 ετών.
Ο εμβολιασμός δυστυχώς, ξεκίνησε πριν λίγες μέρες μόνο από τα τρία νησιά: Χίο, Σάμο και Λέσβο. Σήμερα εμβολιάστηκαν και στον Ελαιώνα, ένας εμβολιασμός που έχει καθυστερήσει για μια ομάδα πληθυσμού που βρίσκεται στην ευθύνη της κυβέρνησης από τις 18 Νοεμβρίου του 2020 ως προτεραιότητα. Και ανταπόκριση των προσφύγων στον εμβολιασμό δεν υπάρχει αρκετή, γιατί δεν έχει γίνει σωστή οργάνωση του εμβολιασμού εκεί».
Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλη τη συζήτηση εδώ:
https://www.skairadio.gr/stigmiotypa/episode-2021-06-11